نشست مشترک اندیشمندان مسیحی و مسلمان ، با عنوان”دین و مدرنیته” به منظور بررسی ارتباطات دین و مدرنیته در دانشگاه آکسفورد برگزار گردید.
دراین نشست که با ابتکار حجت الاسلام و المسلمین « دکتر محمد علی شمالی» رئیس مرکز اسلامی لندن و نماينده مقام معظم رهبری در انگلیس در شهر آکسفورد برگزار شد.حجت الاسلام والمسلمین دکتر مختاری، رئیس پژوهشگاه مطالعات تقریبی و مدیر موسسه بین المللی عروه الوثقی مهمترین راهکارهای مواجهه و ارتباط انسان و جوامع بشری با تکنولوژی و فن آوری نوین را مورد تبیین و بررسی قرار داد .
استاد خارج فقه و اصول در تبیین چیستی مسألۀ تکنولوژی اظهار داشت؛ تکنولوژی تلفیقی است از دانش و سخت افزار به نحوی که تجلی آن در مغز و دست انسان در مولفه های مادی هم چون ماشین آلات واشکال مختلف مصنوعاتی که ساخته دست بشر است به منصه ظهور می رسد.
وی هم چنین تکنولوژی را مساله ای انسانی دانست و افزود: تکنیک تنها فن استفاده از ماشین نیست بلکه هر نوع رفتار آگاهانه و عقلانی و هر گونه سازمان و کارآیی است که در شمار تکنیک قلمداد شده است.
دکتر مختاری انگیزه های تولّد و رشد صنعت و تکنولوژی نوین را با انگیزه های جوامع سرمایه داری مرتبط دانست و تصریح کرد: تکنولوژی به جای آن که به عنوان موتور پیشرفت کارآمدی خود را در جوامع بشری به منصه ظهور رساند در عمل به طور فزاینده ای به صورت نیروی تخریبی مهیبی که هم آزادی انسان و هم محیط طبیعی زیست وی را به نابودی کشاند تبدیل شد.
رئیس پژوهشگاه مطالعات تقریبیدر ادامه بر ضرورت مواجهه صحیح با پدیده تکنولوژی به عنوان مهمترین شاخصه مدرنیته تأکید نمود و اظهار داشت: افراط و تفریط در مواجهه با تکنولوژی و پیامدهای آن از جمله چالش های کلیدی است، بنابراین بسیار سنجیده خواهد بوداگر بر خطاهای دیگران به دیده دقت نظر کنیم و بر تکرار آن خطاها اصرار نامعقول نورزیم .
استاد حوزه و دانشگاه در تشریح چیستی ارتباط میان میان تکنولوژی و مقوله های از قبیل،فرهنگ، نظام ارزشی و جهان بینی به دیدگاه ها و نظریات متعدد در این زمینه اشاره نموده و گفت : در دیدگاه نخست که تحت عنوان “ابزارنگری” است، تکنولوژی و صنعت به دیده ابزار و امکاناتی در دست انسان تعریف شده است به نحوی که تکنولوژی از موقعیتی همدوش و هم عرض، با مولفه هایی از قبیل فرهنگ، جهان بینی و نظام ارزشی برخوردار نیست تا بتواند در آنها تأثیر معتنابهی بگذارد.
مدیر موسسه بین المللی عروه الوثقی هم چنین نظریه «استقلال نگری»را مورد نقد و واکاوی قرار داد و اظهار داشت: استقلال نگران، معتقدند در برخورد و تنافی میان مسایل انسانی با تکنولوژی، این انسان و مسایل انسانی هستند که ناچارند خود را با تکنولوژی و شرایط جدیدی که آن پدید آورده است، تطبیق دهند.
وی ترویج این دیدگاه در جوامع غربی را موجب نفی اخلاق و ارزش های انسانی و به سود اصحاب سرمایه دانست و افزود : در نظام جدید صنعتی به ویژه در ایالات متحده آمریکا، صاحبان سرمایه تحت عنوان زندگی، به صورت افراطی تکنولوژی را کانون توجّه خود قراردادند و گفتند چون سنتها و قوانین اخلاقی حاکم، مانع تکنولوژی است، بنابراین باید به هر طریق که شده خود را از قید آنها رهانید.
رئیس پژوهشگاه مطالعات تقریبی تعامل دوسویه میان انسان و تکنولوژی را به عنوان شاه کلید برون رفت از بحران اخلاق ستیزی در جوامع بشری برشمرد و اظهار داشت : بی شک تکنولوژی،مسأله ای است انسانی .صنعت، تجلّی یکی از ابعاد وجودی انسان است و شأنی از شئون اوست.
وی گفت : ساده اندیشی است اگر برخی رفتارهای انسانی را، زیر بنا و پاره ای دیگر را، رو بنای مطلق انگاریم. بلکه رفتارهای آدمی، اعمّ از تفکّر، اندیشه، احساسات، عشق، عمل، شیوه و سبک زندگی، آموزش، تربیت و غیره همگی در عرض هم نشسته اند و همزیستی، تعادل، ترابط و تلائم آنهاست که به شخصیّت انسانی، یکپارچگی و اطمینان می بخشد و تکنولوژی یکی از این مجموعه رفتار انسانی است.
استاد خارج فقه و اصول در خاتمه در ترسیم ارتباط ناگسستنی میان تکنولوژی و دین، انسان را کانون معارف دینی دانست و گفت : تکنولوژی جزو آن دسته پدیده هایی است که به گونه ای مرموز و حیرت انگیز، به گونه ای مخفی و مستتر، خود و آثار و لواحقش را در تمامی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان وارد ساخته است؛ از این رو انسان برای برطرف ساختن تمامی نیازهای خویش، اعمّ از: نیازهای زیستی، اجتماعی، ایمنی، تغذیه و بهداشت، ارتباطات و حمل و نقل، آموزش و پرورش و… از این مقوله مدد می ستاند.
لازم به ذکر است نشست “دین و مدرنیته” در موضوع محورهای آموزش و فناوری در مدرنیته و بررسی و ارائه راهکار در مواجهه انسان و دین با فن آوری نوین صورت پذیرفت که با هم اندیشی دانشمندان مسیحی و مسلمان در دانشگاه آکسفورد برگزار گردید.
