موضوع: «آسیب شناسی عملکرد مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی»
تاریخ برگزاری: ۳ مهر ۱۴۰۰
ارائه دهنده: جناب آقای علیرضا کمیلی
ناقد: حجت‌الاسلام والمسلمین رحیم ابوالحسینی
دبیر علمی: حجت‌الاسلام دکتر موسی، مهدی هاشمی
محتوای اجمالی
- مجمع جهانی تقریب مذاهب در شرایط حساس خوب عمل نکرد و تعبیر «دیپلماسی وحدت» در حکم مقام معظم رهبری به آیت الله اراکی از این روست و ضروری بود مجمع به خاطر شرایط مهم بیداری اسلامی در منطقه، نقشآفرینی کند.
- در وقایع اخیر کشور سوریه، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و رسانه ضعیف عمل کردند. سیاست حکومت و نوع تعامل با مردم، ساختار شبه‌نظامی حزب بعث، سنی بودن اکثریت، علوی بودن حکام و قدرت رسانه‌ای غرب، یک پدیده سیاسی تبدیل به یک پدیده مذهبی شد. به دنبال آن احساسات جهان اسلام علیه ایران تحریک شد.
- عملکرد مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در کنفرانس سالیانه خود به گفتوگو و نظریه پردازی توجه شد ؛ لازم بود عملکرد مجمع تقریب با رویکرد مسئله‌محور مؤثرخواهد بود و در مسئله‌های میانمار، غزه، یمن، افغانستان و … این‌طورعمل نشده است.
- ساختار نیروی انسانی مجمع جهانی تقریب در بعضی عرصهها غیرمتخصص و ناتوان است. افراد مجمع تقریب باید از عمق جان به تقریب اعتقاد داشته باشند. کسی که به مسئله تقریب باور ندارد، نمی‌تواند کار کند. امیرالمؤمنین علی (ع) فرمود: «اَلْکَلامُ اِذا خَرَجَ مِنَ القَلْبِ دَخَلَ فِی القَلْبِ وَ اِذا خَرَجَ مِنَ اللِّسانِ لَمْ یَتَجاوَزِ الآذان»،
- معاونت ایران مجمع جهانی تقریب مذاهب، عملکرد قابل توجهی ندارد و به دلیل برخی ساختارها مقصر هم نیست، زیرا بخشی از امور اهل‌سنت در اختیار شورای نمایندگان ولی‌فقیه در مناطق اهل‌سنت و با مدیریت آنها و بخشی هم در اختیار دستیار ویژه ریاست جمهوری است و مسئولیت و وظیفۀ این معاونت در مدیریت امور اهل سنت داخل کشور تبیین نیست؟
- خبرگزاری تقریب باید به صورت تخصصی، با زبانه‌های متفاوت فعالیت نماید. بهتر است در این پورتال تخصصی خبری، زبانه‌های متعارف اجتماعی، سیاسی، ورزشی و… جای خود را به زبانه‌های حب اهل‌بیت، شهدای اهل‌سنت، مدیران اهل‌سنت، و مانند این‌ها تغییر یابد.
نظر ناقد
- دفاع نادرست از آسیب‌ها، مقصود نیست، زیرا مجمع میتوانست با شرایط موجود، حداقل در کارهای میدانی بهتر عمل کند. بخشی از این آسیب‌ها از آنجا ناشی می‌شود که دبیرکل‌های محترم تغییر می‌کنند و سیاست‌ها عوض می‌شود.
اما انتظار از ارائه کننده محترم این بود که با توجه به اینکه مجمع تقریب، یک سازمان کوچک و با بودجهای اندک است، نقدها و آسیب‌ها منتسب به مجمع تقریب، واقع‌بینانه‌تر دیده می‌شد.
- این بیان که چهره ایران در سوریه تخریب شده است، جای تعجب دارد و اینگونه نسیت. بله در آغاز ورود ایران به سوریه با مدد رسانه‌های غربی، برخی از کشورها مانند هند،اندونزی و پاکستان در رسانه‌هایشان اینگونه إلقاء می‌کردند که ایران به کمک داعش رفته است، اما کم کم واقعیت امر بر آنان روشن شد و بسیاری از روشنفکران آزاداندیش، تا به امروز حرکت ایران را در سوریه تحسین می‌کنند.
- بسیاری از کارهای مجمع جهانی تقریب مسئله‌محور است؛ در اقدام علیه شیعیان در مالزی، مجمع تقریب وارد عمل شد و مناظره تلویزیونی در کشور مالزی برگزار کرد که در نوع خودش تأثیرگذار بود. همچنین کنفرانسهای قرآنی در استان‌های کشور، حل مناقشات مسئله چابهار، تشکیل دفاتر تقریبی در دانشگاه‌ها، کنفرانس گروزنی در روسیه که در بیانیه پایانی آن، وهابیت از جرگه اسلام خارج شد، و از همه مهم‌تر کنفرانس موصل که در قلب داعش و پایتخت آنان برگزار شد، از اقدامات مسئله محور مجمع تقریب به شمار می‌آیند.
- توقع از مجمع تقریب در حد توانایی مجمع تقریب خوب است، اگر بگوییم مجمع تقریب چرا در فلان جا حضور نداشت، چرا فلان کار را نکرد، این روش به نظر من روش خوبی نیست. اگر چه اشکالی که درباره ضعف کادر متخصص مطرح شد، اشکال واردی است؛زیرا مثلاً در رابطه با فیلم‌سازی یک بار در زمان مسئولیت اینجانب در معاونت فرهنگی، فیلمی ساخته شد و خوب از آب در نیامد و البته هزینه‌ای هم متحمل نشدیم. این موضوع نشان می‌دهد که باید یک اداره هنریِ قوی با نیروی متخصص داشته باشیم که نداریم، و این آسیب است.
- به نظر می‌رسد اولویت اول مجمع تقریب کارهای مفهومی و اندیشهای و سپس نشر این اندیشه در جهان اسلام است. مجمع تقریب در بُعد اول موفق بوده و حدود چهارصد عنوان کتاب نوشته است، اما در بُعد دوم تعداد اندکی از آنها وجهه بینالمللی پیدا کردند، لذا در بُعد دوم دچار آسیب هستیم و باید بیشتر کار کرد.
