موضوع: آسیب‌‌شناسی پروژه تقریب و ارایه الگوی مطلوب
تاریخ برگزاری نشست: ۲۳/۱۲/۱۳۹۹
ارائه دهنده: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمد تقی سبحانی
ناقد: پرسش و پاسخ
دبیر علمی: حجت‌الاسلام دکتر موسی مهدی هاشمی
محتوای اجمالی
ارایه‌کننده محترم در بخش اول سخنان خود با بازخوانی پروژه تقریب، تعدد نظریه های دینی در موضوع تقریب و نیز عدم تفکیک بین تقریب در سه‌لایه حاکمان و سیاستمداران؛ علمای دینی و عموم مردم را از اصلی‌ترین عوامل ناکارآمدی تقریب به‌حساب آورد.
ایشان در بخش دوم اصول اصلی نظریه وحدت اسلامی، در استخراج نظریهٔ عمومی وحدت در سه بخش و ده اصل برشمردند:
گروه اول: تبیین هویت و ماهیت وحدت؛
- اصل نخست: وحدت مقوله‌ای بُرداری و دارای مبدأ، خاستگاه و جهت است، و به ذات خود ارزشی ندارد و مبنا و غایت آن ارزش آن را مشخص می‌کند.
- اصل دوم: وحدت، مقوله‌ای چندلایه و دارای عناصر، ابعاد و زوایای مختلف است.
- اصل سوم: وحدت، امری فرایندی و محصول مجموعه‌ای از کنش‌ها (نهادسازی و تعاملات) و واکنش‌هاست، وحدت پروژه‌ای اجتماعی و اعتقادی، درهم‌تنیده و تدریجی است.
گروه دوم: گونه‌شناسی یا چارچوب‌بندی نظریه وحدت؛
- اصل چهارم: حق محوری، حقیقت‌جویی و حق‌پویی، اصلی اسلامی و حاکم بر تمامی مناسبت‌های انسانی هم‌چون تقریب است.
- اصل پنجم: تولی و تبری، اصلی اسلامی و عقلانی است. بنابراین پروژه دفاع از حق، نصرت حق و مقاومت در مواجهه با باطل مقابله با آن باید در دستور کار باشد.
- اصل ششم: اصل تقیه؛ برای حق پویی یا مقابله با باطل لازم نیست هزینه حداکثری بدهید، بلکه راه‌های معقول دیگری نیز وجود دارد که باید در دستور قرار گیرد.
گروه سوم: اصول راهبردی؛
- اصل هفتم: اصل حرمت مسلمان مُقِرّ به شهادتین؛ به اجماع مسلمین، عرض، مال و جان او محترم است و تمام حقوق شهروندی را داراست و تکفیر او جایز نیست.
- اصل هشتم: تحمل و تعامل اخلاقی؛ ارتباط اخلاقی سازنده و رعایت حقوق مسلمان دربین یک‌دیگر شامل آن می‌شود.
- اصل نهم: همکاری بر محور امور مشترک؛ همکاری مبتنی بر یک منطق همکاری کاربردی؛ نقاط مشترک است. در موضع کنش علمی باید اشتراک‌ها را افزایش دهیم؛ اما در موضع عمل و مدیریت راهبردی و کاربردی به میزان اشتراکات می‌توانیم همکاری کنیم.
- اصل دهم: توسعه فرهنگ پذیرش اختلاف و تعامل رفیقانه در سایه وجود اختلاف؛ وجود اختلاف، مبتنی بر مبانی دینی، تجربه تاریخی و اصول عقلانی است.
