در این اثر سعی شده است وظایف و حقوق مسلمانان مقیم در کشورهای اروپایی به عنوان یک شهروند که باید مقررات آن کشور را انجام داده و در عین حال ملتزم به مسائل شرعی خویش باشد و اصول همزیستی مسالمت آمیز با شهروندان اروپایی خویش را رعایت نماید، مورد شرح و بررسی فقهی و حقوقی قرار گیرد.
پژوهش حاضر حاصل تجربه عملی و علمی نویسنده ( شیخ فیصل موسوی ) بر اثر حضور در چندین کشور اروپایی و مشاهده وضعیت مسلمانان در این کشورها می باشد. وی در طی چهار فصل این پژوهش را ساماندهی کرده و بایستههای حضور مسلمانان در اروپا به عنوان یک شهروند را بررسی نموده است.
در فصل اول وی ابتدا به اصل همزیستی مسالمت آمیزمسلمانان با سایر ادیان و فرق اشاره نموده و دلایل مشروعیت همزیستی مسالمت آمیز با غیر مسلمانان را تبیین نموده است. وی همزیستی با غیر مسلمانان را امری ضروری و اجتناب ناپذیر از لحاظ عقلی و شرعی دانسته و وظیفه دعوت به اسلام در راستای همزیستی را با استناد به سیره پیامبر اسلام در مهاجرت دادن مسلمانان به کشو حبشه (اتیوپی امروزی) و زندگی صحابه با اقوام کافر خویش، ماندگاری مهاجران در حبشه به رغم از میان رفتن دلایل هجرت را از دلایل ضرورت زندگی همزیستی مسالمت آمیز مسلمانان با غیر مسلمان عنوان کرده است. وی ضمن بررسی ضرورت همزیستی مسالمت آمیز با کفار در عصر کنونی در خارج از دار الاسلام و زندگی در کشورهای غیر مسلمان، مهاجرت از وطن را در غیر مسائل ضروری امری غیر واجب معرفی کرده و مفهوم تولی و تبری از کفار و تأثیر آن بر مشروعیت همزیستی و موارد حرام موالات با کفار و تبری جستن از آنان را بررسی نموده و بنیادهای شرعی حاکم بر همزیستی را بر اساس رعایت اخلاق و عدالت ، همیاری و همکاری با غیر مسلمان و به رسمیت شناختن و تعامل با آنها را بررسی نموده است.
در فصل دوم از منظری تاریخی به مسأله شهروندی و پیمان ذمه در تاریخ صدر اسلام پرداخته شده و شرایط پیمان ذمه، حقوق اهل ذمه و وظایف آنان در پرداخت جزیه و احترام به قوانین اسلامی و وظایف دولت اسلامی در رسیدگی به امور اهل ذمه و حقوق شهروندی آنان مورد شرح و بررسی قرار گرفته است.
در فصل سوم نویسنده به بررسی وظایف و حقوق شهروندی مسلمان در اروپا می پردازد و وظایف یک مسلمان که در یک کشور غیر اسلامی زندگی می کند و حقوقی را که از لحاظ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و دینی دارد را بیان می کند و دلایل شرعی مشروعیت مشارکت سیاسی و شبهات مربوط به آن را بررسی می نماید.
در فصل چهارم ضوابط شرعی و قانونی در آمیختن با جامعه اروپایی بیان گردیده و مبانی شرعی و فقهی مانند روبوسی، ازدواج با اهل کتاب، معامله اقتصادی، شرکت در مراسم آنها، رابطه خانوادگی، شبیه شدن به اروپاییها و سایر روابط اجتماعی و اقتصادی مسلمانان با غیر مسلمانان در کشورهای اروپایی توضیع داده شده است.