بدون تردید «اخلاق» از موضوعاتی است که در همه ادیان آسمانی مورد اهتمام جدی قرار گرفته؛ و هیچ دینی نیست که در آن آموزه های اخلاقی به طور ویژه موجود نباشد و بر دعوت همگان به تمسک به این آموزه ها، به عنوان شرط اساسی رسیدن به سعادت حقیقی و تقرب به خدای متعال تأکید نشده باشد. شریعت اسلام به تهذیب نفس و پالایش روان آدمی از انواع رذیلت‌های اخلاقی اهتمامی اساسی دارد. انسان – از منظر اسلام – برترین آفریده خدا به شمار می‌آید که توانسته مقام رفیع خلیفه اللهی را کسب کند. پس آدمی – که این مقام والا را داراست – بایستی به اخلاق نیکو و خصایل پسندیده آراسته گردد تا شایستگی عهده دار شدن مسؤولیتی را که خدا به او واگذار کرده، دارا شود. دین اسلام از همان آغاز به همگان ثابت کرد که دین محبت، برابری، آزادی و برادری است و به سبب دارا بودن این مفاهیم والای بشری و این معانی ارزشمند انسانی بایستی همگان به این شریعت با دیده تعظیم و اجلال بنگرند. مسلمانان نخستین، فضایل اخلاقی را از تعالیم رسول اکرم(ص) کسب می كردند؛ همو که نخستین معلم و آموزگار مکارم اخلاقی به شمار می آید. صحابه پیامبر اسلام(ص) و به طور ویژه اهل بیت گرامی ایشان(ع)، از بارزترین نمونه هایی به شمار می‌آیند که توانسته اند این فضایل و مکارم اخلاقی را تحقق عینی ببخشند و خود، پیشرو همه معلمان و مربیان اخلاق گشته اند.
پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت گرامی ایشان(ع) سخنانی حکمت آمیز و گفتارهایی ارزنده در فضایل اخلاقی از خود برجای گذاشته اند که دقت و تامل در محتوای آنها تعجب همه صاحب نظران دانش اخلاق را برانگیخته است. هر کس در این آثار به نیکی بنگرد، در می‌یابد که هر آنچه آدمی در طول زندگی خود درباره مسائل شخصیتی، روحی و روانی و رفتار با مردم به آنها نیاز دارد، ضمن این آثار به خوبی تبیین شده است.
از دیرباز بسیاری از عالمان مسلمان عهده‌دار جمع آوری و دسته بندی روایات اخلاقی در مجموعه ها و موسوعه های متعدد بوده اند. برخی از این آثار دارای ترتیب موضوعی است و برخی دیگر به ترتیب الفبایی سامان‌یافته است.
اثر حاضر که با هدف تقریب مذاهب اسلامی تدوین شده، نمونه ای است از این آثار. نویسنده کتاب، مجموعه ای از احادیث مشترک اخلاقی نزد شیعه و اهل سنت را فراهم آورده تا نشان دهد که نقاط اشتراک فراوانی میان این دو مذهب وجود دارد.
در جلد نخست این مجموعه، ۱۸۵۴ حدیث اخلاقی ذیل سی موضوع به ترتیب الفبایی گرد آمده است. نویسنده در پاورقی به مصادر و منابع احادیث با ذکر شماره جلد و صفحه آن اشاره کرده است. موضوعات حدیثی این جلد به ترتیب عبارت است از: ابتلاء، اخلاص، احسان و معروف، برادری، ادب، استعاذه، استغفار، استقامت و ثبات، اطعام و ضیافت، غنیمت شمردن عمر و فرصت ها، امانت داری، گشاده رویی، گریه، تشویق به کار نیک، مسابقه، تسبیح خدا، تقوا، تهجّد، توسل، تواضع، توبه، توکل، بخشش و سخا، جهاد نفس، حلم، حیا، دعا، ذکر، امید و حسن ظن.
جلد دوم مجموعا” ۱۶۹۲ حدیث را در بر دارد و ذیل بیست و هشت موضوع اخلاقی فراهم آمده است که عبارت است از: رضا و تسلیم؛ رهبه و خوف؛ زهد؛ سرور و فرح و ضِحک؛ شجاعت؛ شهادت؛ صبر؛ صدق؛ صله رحم؛ صمت؛ طاعت؛ عبادت؛ عدل و قسط؛ عزت؛ عفت؛ عمل و سعی؛ غَضّ بصر (نگاه نکردن به نامحرم)؛ غیرت؛ قرض؛ قناعت؛ کظم غیظ؛ کلم الطیب؛ محبت؛ نزاهت؛ نشاط؛ نیت؛ وقار و طمأنینه و سکینه، یتیم.
جلد سوم مجموعا” ۲۱۲۷ حدیث را در بردارد. این مجموعه از احادیث، ذیل هشتاد و نه موضوع اخلاقی فراهم آمده است؛ این موضوعات عبارت است از: استهزاء؛ اسراف؛ اتباع هوی؛ أذی؛ إذاعه الفاحشه؛ اِطلاق البصر؛ افتراء؛ اکتناز (ثروت‌ها)؛ اَکل حرام؛ اِمَّعَه؛ امن من مکر الله تعالی؛ انتهاک الحُرُمات؛ اهانت؛ بخل؛ بذاءَه؛ بطر؛ بُغض؛ بَغی؛ بهتان؛ تبذیر؛ تجسس؛ تحقیر؛ تخاذل؛ تدابر و تقاطع؛ تسوّل؛ تطیر؛ تعاون علی الاثم و العدوان؛ تعدّی و اعتداء؛ تعییر؛ تفرّق؛ تنازع؛ جدال؛ حب دنیا؛ حسد؛ حقد؛ خداع؛ خیانت؛ ذلّ؛ ذنوب؛ ریا؛ سباب؛ سخط؛ سفاهت؛ سوء خلق؛ سوء ظن؛ شُحّ؛ شرب خمر؛ شر؛ شماتت؛ طغیان؛ طمع؛ طول امل؛ ظلم؛ عتوّ؛ عجب؛ عدوان؛ عصیان؛ عقوق والدین؛ غدر؛ غرور؛ غـَشّ؛ غضب؛ غفلت؛ غلّ وغلول؛ غیبت؛ غـَی و اغواء؛ فجور؛ فحش؛ فخر و خیلاء؛ فساد؛ فسوق؛ قطیعه الرحم؛ کبر؛ کذب؛ کسل؛ کفران نعمت؛ کید؛ لؤم؛ لغو؛ لهو و لعب؛ مجاهره بالمعصیه و . . .
