جهان اسلام در دوره معاصر با مسائل متعددی از جمله «اصالت و تجدد»، «ثابت و متغیر»، چگونگی رویارویی اقلیتهای مسلمان با مسائل موجود در غرب و جز آن مواجه بوده که لزوم بررسی و حل آنها را از طریق به روز كردن دیدگاهها و اجتهاد می‌طلبد.
بر این اساس مجمع تقریب مذاهب اسلامی، پانزدهمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی را به این موضوع حیاتی اختصاص داد تا جنبه ها و مسائل مختلف آن با حضور اندیشمندان و علمای اسلامی مورد مداقه و مطالعه قرار گیرد.
این کتاب توسط سید جلال الدین میرآقائی تهيه و تنظيم شده است.
جلد دوم کتاب شامل گزیدهای از مجموعه مقالات این کنفرانس است که به زبان عربی تألیف شده و عناوین برخی از آنها از این قرار است: «از نظریه مطالعات تا اجتهاد اسلامی» / محمّدعلی تسخیری؛ «فقه اسلامی، نظریه شرعی» / محمّد حبیب بن خوجه(عربستان)؛ «آیا هرمنوتیک، زمینه‌ای در اندیشه اسلامی دارد؟» / خزعل غازی؛ «قاعدههای قرائت نص اسلامی» / محمود عکام(سوریه)؛ «فقه نظریه . . . شناخت و کاربرد» / سیدجواد عذاری؛ «فقه و فقه نظریا عمومی» / خالد الغفوری؛ «اندیشه اسلامی و ضرورتهای آینده» / علی مؤمن؛ «اختیارات ولی امر و ضرورتهای آینده» / منی عبدالامیر؛ «اجتهاد گروهی و مجامع فقه اسلامی» / عبدالرحیم علی محمّد ابراهیم؛ «درباره تخصص در ابواب فقهی» / شیخ عبدالامیر قبلان(لبنان)؛ «نهاد آموزش دینی» / محمّد مهدی آصفی؛ «یادداشتی درباره طرح آسان سازی فقه» / عبدالستار ابو عذه و «توسعه و تحکیم ارتباطات میان مطالعات اسلامی سنتی و مطالعات دانشگاهی جدید» / ابراهیم العاتی(انگلستان).
پایان بخش کتاب، بیانیه پایانی کنفرانس پانزدهم است.
