کتاب حاضر حاوی آثار و اخبار تفسیری شیعه و سنی و نیز نقد و بررسی روایات هر دو مذهب است. نویسنده در پیشگفتار کتاب معتقد است ریشه علم تفسیر، نقل اثر از منابع مستحکم و متین است و روش های مختلف بر مکاتب گوناگون تفسیری، از مراجعه به آثار متقدمان و پیشگامان این علم بی‌نیاز نیست. از این رو «تفسیر اثـری» نقطه آغازین جنبش علم تفسیر و البته ساده‌ترین روش تفسیر قرآن کریم است.
نویسنده در این اثر بر آن است به رغم آنکه تالیفات و دیدگاه های گذشتگان، توده هایی انباشته برهم و نیازمند شکل دادن و سامان‌مند کردن و افزون بر آن، آمیخته از سره و ناسره است، به نقد و بررسی آنها بپردازد و با ارزیابی آنها صدف را از خزف و گوهر را از حجر باز شناسد.
پس از پیشگفتار کتاب، نویسنده در مقدمه پر حجمی به مباحثی چون «فضائل قرآن کریم»، «تفسیر و تأویل»، «صیانت و حفظ قرآن کریم از تحریف»، «تفسیر اثری در گام های نخستین خود»، «در آفت های تفسیر»، «حروف مقطعه» و«نقد آثار در مقام آزمون» پرداخته است.
بخش پایانی کتاب به تفسیر سوره مبارکه «حمـد» اختصاص دارد که نویسنده در آن ابتدا فضائل این سوره را بر شمرده، سپس روایات گذشتگان را درباره شیوه تفسیر آن بیان کرده است. نویسنده در ادامه درباره نظم بدیع این سوره بحث کرده و به تفسیر بسمله و کتابت و فضیلت آن پرداخته است. پس از آن تفسیر سوره آمده است.
