جمهوری عربی سوریه به عنوان بخش مهمی از خلافت عثمانی اهمیت استراتژیک خاصی در منطقه غرب آسیا دارد. فروپاشی عثمانی وضعیت بسیار وخیمی را در یک صد سال گذشته برای سوریه به دنبال داشته است.
تحولات در سوریه بازتابی در وضعیت دینی این کشور داشته است. وضعیت اجتماعی ـ سیاسی سوریه در دوره معاصر جریان‌های دینی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. در این میان، نظام روحانیت و جهت‌گیری‌های علما و مبلغان دینی در سیر تطورات در صد سال اخیر نیز تحولات مهمی را تجربه کرده است. نوشتۀ حاضر این مسأله را مورد تأمل قرار می‌دهد که تحولات سیاسی سوریه در دهۀ اخیر چه بازتابی در شکل‌گیری جریان‌ها و جهت‌گیری‌های دینی ـ سیاسی این کشور داشته است؟ در راستای پاسخ به این مسأله، چند پرسش فرعی مورد بررسی قرار گرفته است:
- رویکردهای دینی در سوریه کدامند؟
- نهاد مدیریت دینی در سوریه چه فراز و فرودی یافته است؟ و وضعیت فعلی آن چگونه است؟
- بازتاب شورش‌های سیاسی پس از بیداری اسلامی در کشورهای اسلامی در روحانیون و علمای سوریه چگونه بوده است؟
- گروه‌ها و تشکل‌های دینی غیرمعارض در سوریه کدامند؟
- گروه‌ها و تشکل‌های دینی معارض در سوریه کدامند؟
- هیأت‌های شرعی در تشکل‌های نظامی ـ دینی معارض چه فعالیت‌هایی را دنبال می‌کنند و شخصیت‌های مشهور آنها کدامند؟
