شکل‌گیری داعش مقتضی تکوین مطالعات و پژوهش‌های فراوانی درباره‌‌ی داعش شد. در این ‌میان، رصدها و پژوهش‌ها سیاسی یا امنیتی حجم و سهم فراوانی را در زمینه‌ی داعش‌پژوهی به خود اختصاص داده است. چنان‌که، برخی از پژوهش‌های حاضر نیز معطوف به فهم خاستگاه سلفی این گروه و بررسی تحولات فکری این گروه سلفی ـ جهادی بوده است. شکست داعش نیاز به برخی از این ابعاد را کاهش داده است. اما تأمل درباره‌ی مباحث نظری مربوط به خلافت با رویکرد فقهی، می‌تواند به پرباری فقه سیاست و حکومت در دنیای اسلام مدد رساند.ضرورت پژوهش حاضر را می‌توان در این نکته جستجو کرد که: تلاش برای احیای خلافت به عنوان الگوی مطلوب حکومت‌داری در دنیای اسلام امری نیست که با تجربه‌ی شکست‌آمیز داعش پایان پذیرفته باشد. گوآن‌که، تلاش پرچالشی که داعش رقم زد شکست فاحشی را به‌دنبال داشت که می‌تواند مانع از شکل‌گیری دیگر تلاش‌های معطوف به احیای خلافت اسلامی در کوتاه مدت باشد.