پر واضح است که مسئله تقریب مذاهب اسلامی و اتحاد ملتهای مسلمان در مقابل دشمنان، آرزوی بزرگی است که همه مصلحان جهان اسلام امیدوارند تحقق یابد. گستره و حجم مسئولیت حاکمان کشورهای اسلامی و نقشی که حکومتها در تحقق همزیستی مسالمت آمیز میان پیروان مذاهب مختلف می توانند داشته باشند نیز بر کسی پوشیده نیست. از سوی دیگر ارائه تصویر مطلوب از اسلام در گرو همگرایی میان علما و اندیشمندان مذاهب و تلاش آنان در تحقق این هدف مبارک است و برگزاری کنفرانس ها و سمینارهای علمی و فرهنگی می تواند به این امر کمک بسیاری کند.
کتاب حاضر شامل مجموعه ای از مقالاتی است که دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در برخی کنفرانس های جهانی ارائه و در آنها موضوع وحدت اسلامی را بررسی کرده است. کتاب از چهار فصل تشکیل شده است.
نویسنده در فصل اول، «اسلام و وحدت»، ابتدا به اهمیت و عوامل پیروزی اسلام در صدر اسلام، وحدت حقیقی مسلمانان و محورهای آن اشاره کرده، سپس جلوه هایی از وحدت اسلامی را با استناد به آیات قرآنی برشمرده و پس از آن نقش نماز جمعه و حج را در وحدت مسلمانان تشریح کرده است.
در فصل دوم، «محورهای وحدت» که عبارت‌اند از: قرآن کریم، سنت شریف نبوی(ص) و مرجعیت علمی و تفسیری اهل بیت(ع) تشریح شده است. فصل سوم کتاب «انقلاب اسلامی و وحدت» به نقش و تأثیر انقلاب اسلامی ایران در تحقق وحدت اسلامی اختصاص دارد و نویسنده برخی از رهنمودهای امام خمینی(ره) را درباره ضرورت وحدت مسلمانان بیان کرده‌است.
نویسنده در فصل چهارم، «تقریب راه وحدت» پس از مقدمه‌ای کوتاه درباره تفاهم و گفتگو و خودداری از تعصب، با استناد به آیات قرآن کریم، مقدمات گفت وگو، گفت وگو کنندگان، موضوع، فضا، شیوه و هدف گفت‌وگو و ضرورت خودداری از عوامل تفرقه را تشریح کرده است. در ادامه، سید محسن امین – و روش وی در تقریب مذاهب – و سید محمّد تقی حکیم که از پیشگامان این عرصه بوده اند، معرفی شده اند.
در پایان نیز استراتژی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برای وحدت مسلمانان تشریح شده است.
