در این پژوهش دیدگاه‌های برخی از اندیشمندان ایرانی و عرب اعم از شیعه و اهل سنت در مورد اندیشه‌های اصلاح گرایانه و وحدت گرایانه سید جمال الدین اسد آبادی ونقش وی در تقریب مذاهب اسلامی و ایجاد تحول در روابط بین مسلمانان جهان و دیدگاه‌های روشنفکرانه وی در زمینه ایجاد برخی از تحولات در عرصه روابط بین الملل اسلامی و تقریب دیدگاه‌های علمای مسلمان منعکس گردیده است. در این دیدگاه‌ها ضمن بررسی برخی از ابعاد زندگانی و شخصیت علمی سید جمال الدین اسد آبادی، اقدامات مهم علمی، عملی و فرهنگی ایشان در بیداری مسلمانان و روابط وی با حکام زمان خویش و از بین بردن تعصبات دینی و قومی مسلمانان و ایجاد وحدت فکری وسیاسی بین آنان بیان گردیده است. در این دیدگاه‌ها همچنین تفکرات سید جمال الدین اسد آبادی در زمینه ریشه کنی طائفه گری، تشویق مسلمانان به ویژه علمای مسلمان به اتخاذ سیاست‌ها و اقدامات وحدت گرایانه، ایجاد تغییرات اجتماعی در جوامع اسلامی، ایجاد روشنفکری در زمینه توطئه کشور‌های استعماری در بلاد اسلامی و ایجاد تفرقه و نفاق در صفوف مسلمانان جهان درآمیختن دین با سیاست و اجتماع و موج بیداری اسلامی در جهان اسلام بر اثر روشنفکری‌های سید جمال الدین اسد آبادی و شاگردان وی به تصویر کشیده شده است. برخی از این دیدگاه‌ها مربوط به علمای گذشته مانند آقا بزرگ تهرانی و شیخ محمد عبده می باشد و برخی دیگر از نیز حاصل گفتگو با علمای معاصر و برخی مقالات آنان در این زمینه می باشد. هجرت علمی و سیاسی سید جمال الدین افغانی (اسدآبادی) به کشور‌های مختلف اسلامی و اروپایی، انعکاس دیدگاه‌های وی در مورد اوضاع مسلمانان جهان و بایسته‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جوامع مسلمان، لزوم عبرت گیری مسلمانان از عادات و برنامه‌های صحیح کشور‌های غربی و بکارگیری فعالیت‌های مثبت و تفکرات آنان، اقدامات سید جمال الدین اسد آبادی در زمینه تأسیس نشریات و مجامع علمی و فرهنگی در زمینه مسائل مختلف دینی و اجتماعی جهان اسلام، اصلاح گری سید جمال الدین اسد آبادی در امور اجتماعی، اقتصادی، فقهی، سیاسی و فکری جهان اسلام، معرفی برخی از آثار مهم وی در زمینه‌های مختلف اسلامی به صورت مبسوط، تأکید بر ایرانی بودن و نه افغانی بودن سید جمال الدین اسد آبادی علی رغم اشتهار وی به سید جمال الدین افغانی، معرفی خاندان سید جمال الدین افغانی و اشتهار وی در ادبیات و فلسفه و علوم عقلی و نقلی، نامه نگاری‌های سید جمال الدین اسد آبادی به علما و فقهای بزرگ شیعه و اهل سنت جهت توجه به امور سیاسی و اجتماعی جهان اسلام و توجه آنان به وحدت و تقریب بین مذاهب اسلامی، موضع گیری‌های جدی سید جمال الدین اسد آبادی در قبال استعمار انگلیس، معرفی برخی از شاگردان برجسته سید جمال الدین اسد آبادی، دیدار‌های مهم سید جمال الدین اسد آبادی با اندیشمندان برجسته هم عصر خویش و حاصل این دیدار‌ها روش شناسی موضع گیری‌های وحدت گرایانه، روشنفکرانه و اصلاح گرایانه سید جمال الدین اسد آبادی و تأکید وی بر آزادی مسلمانان و ارزش آزادی برای بشر از دیگر محور‌های مهم برجسته در مقالات و اظهارنظر‌های اندیشمندان مسلمان در باره شخصیت سید جمال الدین اسد آبادی در این نوشتار است.