مؤلف کتاب حاضر، ابوالحسن علی بن مهدي طبري مامطیري، فقیه و محدث و یکی از علماي بزرگ شافعی مذهب است که خطبه ها و اخبار و الفاظ فصیح و سخنان حکمت آمیز حضرت علی(ع) را جمع آوري کرده است.
این کتاب نشان از توجه اهل سنت به آن حضرت می باشد و در بردارندة مطالبی تاریخی چون: داستان اصحاب فیل، جدایی قریش و هاشم، راهب بحیراء و دلائل حفر چاه زمزم … و هم چنین روایاتی از پیامبر(ص) و امامان حسن و حسین(ع) و سایر ائمه (ع) می باشد. کتاب مجموعاً داراي ۳۶۲
حدیث می باشد که بدون ترتیب خاصی جمع آوري و بعضی از آن ها نیز تکرار شده است.
مصحح محترم ضمن بررسی و تصحیح این نسخه، به نکات قابل توجه بسیاري دست یافته است. از جمله این که بسیاري از کتب متأخر احادیثی را از این کتاب نقل کرده اند که در این نسخه نیست و این نشان از آن است که مطالب این کتاب بسیار بیش از آن مقداري که اکنون هست بوده است و ایشان با تهیۀ مستدرکی همۀ آن ها را ضمیمۀ کتاب نموده است. دیگر این که در بسیاري از منابع اهل سنت و شیعه از صاحب اثر مدح و ستایش شده است و این به اهمیت مؤلف و کتابش افزوده است. و نیز در کتاب فقط
حدیث نقل نشده است بلکه برخی رفتار آن حضرت و بعضی آثار منسوب به ایشان و احکام دینی و حکومتی نیز آمده و تعدادي از خطبه و سخنان موجود در نهج البلاغه دراین کتاب وجود ندارد.
مصحح در آغاز مقدمۀ طولانی خویش نخست نام پنج تن از علماء گذشته را که از این کتاب نام برده و از آن استفاده کرده اند ذکر کرده، آن گاه به نسخۀ مورد استفادة خویش که نسخۀ منحصر به فرد یمنی است که در قرن یازدهم نوشته شده و اکنون در کتابخانۀ واتیکان موجود می باشد اشاره نموده است.
سپس به مذهب مؤلف کتاب پرداخته و یاد آور شده است که احتمالاً ایشان از زیدیه بوده یا بعدها به این مذهب گرایش یافته است ولی قطعا شیعۀ اثنی عشري و یا اشعري و معتزلی نیست.
در ادامه، به منابع و روش نگارش کتاب و علت نامگذاري آن به «نزهة الابصار» اشاره می نماید. مباحث کتاب بدون هرگونه تقسیم بندي متن کتاب، با دانش آن حضرت در حوزة داوري شروع می شود و مباحثی چون: شجاعت آن حضرت، توصیف دیگران از او، حسب و نسب و فرزندانش، نامۀ آن حضرت به مالک اشتر , اقوال ایشان در مورد معروف و مکارم اخلاق , نصایح , مواعظ , ویژگی های فردی ایشان , ذکر بعضی از خطبه ها و نامه های حضرت , شکایت از قریش , خطبه ایشان در مورد ویژگی های متقین , روایات ذکر شده از حضرت در مورد زنان , سخن حسن بصری در مورد ایشان , شکایت حضرت از مردم به پیامبر , فضیلت مسجد کوفه و… پایان می یابد.
مؤلف: ابی الحسن علی بن مهدي الصبري المامطیري
مصحح: علامه محمدباقر محمودي
چاپ اول/ ۱۴۳۰ – ۲۰۰۹ م/ ۳۰۰۰ نسخه / وزیري
۳۲۰ ص/ قیمت: ۶۰۰۰۰ ریال
مطالب مرتبط :
معرفی کتاب « بدایة المجتهد و نهایة المقتصد »
